Producenci

Blog - ostatnie wpisy

Vademecum Elektryka

Vademecum Elektryka

Poniżej opisaliśmy kilka ważnych pojęć w elektryce - warto się z nimi zapoznać choćby po to by potrafić wyłuszczyć naszą elektryczną sprawę w zrozumiały sposób elektrykowi lub sprzedawcy w sklepie elektrycznym. 

Napięcie — różnica potencjałów pomiędzy przewodem lub punktem w instalacji elektrycznej a innym przewodem lub punktem albo ziemią. Potencjał ziemi przyjmuje się równy zeru. W instalacji napięcie między przewodem każdej z faz a ziemią wynosi 230 V (Voltów): a między przewodami różnych faz 400 V (Voltów).

Przewód fazowy, zwany też roboczym — przewód w normalnych warunkach znajdujący się pod napięciem i przewodzący prąd roboczy — oznaczany dużą literą L i cyframi od 1 do 3: L1, L2, L3.

Przewód neutralny — (dawna nazwa „zerowy") przewód w normalnych warunkach mogący znaleźć się pod napięciem; przewodzący prąd roboczy w obwodach jednofazowych; oznacza się dużą literą N.

Przewód ochronny — przewód w normalnych warunkach nie będący pod napięciem i nie przewodzący prądu — oznacza się dużymi literami PE.

Przewód ochronno-neutralny — przewód spełniający jednocześnie funkcję przewodu neutralnego i ochronnego; oznacza się dużymi literami PEN.

Prąd zwarcia — prąd płynący w instalacji, gdy uszkodzona jest izolacja przewodów, osprzęt lub urządzenie elektryczne.

Styk ochronny — element gniazdka wtyczkowego lub innego urządzenia elektrycznego, służący do przyłączenia przewodu ochronnego lub ochronno-neutralnego.

Połączenie wyrównawcze — zespół przewodów i zacisków służący do wzajemnego połączenia ze sobą i z uziemieniem oraz z punktem zerowym tablicy rozdzielczej wszystkich metalowych przedmiotów.

Zasilanie jednofazowe — linia zasilająca przy napięciu 230 V 50 Hz wykonana jako 3-przewodowa - L. N, PE.

Zasilanie trójfazowe — linia zasilająca przy napięciu 230/400 V 50 Hz wykonana jako 5-przewodowa - L1, L2, L3, N, PE.

Przyłącze — odcinek lub element sieci służący do połączenia urządzeń odbiorcy z siecią przedsiębiorstwa świadczącego usługi przesyłowe. Zgodnie z nowym prawem energetycznym nie musi on być dostawcą energii.

Złącze — punkt połączenia przyłącza z siecią lub instalacją, zawierający zabezpieczenia główne oraz często także licznik.

Moc przyłączeniowa — moc czynna, którą zamierza pobierać odbiorca, jest to moc mniejsza od sumy mocy posiadanych odbiorników. Odbiorca określa ją we wniosku o przyłączenie.

Bezpiecznik topikowy — (popularny „korek" — wyrażenie niepoprawne, naganne) zabezpieczenie chroniące stare instalacje przed skutkami zwarć oraz przeciążeniami — ponowne użycie wymaga wymiany wkładki topikowej na nową o takim samym prądzie znamionowym właściwym dla wkładki danej wielkości, np. 10, 16 A itd. Przepalenie się bezpiecznika jest sygnalizowanie odpadnięciem kolorowego oczka widocznego przez szybkę w główce.

Wkładka topikowa —  rodzaj bezpiecznika elektrycznego, w którym przez stopienie się jednego z jego elementów następuje przerwanie ciągłości obwodu elektrycznego. Im wyższa wartość prądu, tym szybciej dochodzi do nagrzania i stopienia topika.

Bezpiecznik automatyczny wkręcany — zabezpieczenie spełniające te same funkcje co bezpiecznik topikowy; włącza się ponownie przez wciśnięcie przycisku. Jest on wkręcany w takie samo gniazdo jak główka bezpiecznika topikowego. Wyposażony jest w dwa przyciski. Centralny (większy) po wciśnięciu do oporu załącza obwód, zaś umieszczony obok (mały) po naciśnięciu powoduje wyłączenie obwodu. Optycznie jest to sygnalizowane „wyskoczeniem" przycisku centralnego. W przypadku zwarcia lub przeciążenia występującego w chronionym obwodzie, przycisk centralny „wyskakuje" samoczynnie. Stara konstrukcja charakterystyki prądowej L oraz rzadko występująca K.

Wyłącznik nadprądowy — (popularna „eska" — wyrażenie niepoprawne, naganne) aparat chroniący instalację przed skutkami zwarć; ponowne włączenie nie wymaga wymiany elementów, stara konstrukcja charakterystyk prądowych L, U, K dopuszczająca przeciążenia do 20-25% w stosunku do wyskalowania. Obecnie niezalecany.

Zadziałanie wyłącznika nadprądowego powoduje rozłączenie chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizowane „przeskoczeniem" dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy — z położenia załączone (górne) w położenie wyłączone (dolne;. Ponowne włączenie następuje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.

Wyłącznik nadmiarowo-prądowy — (popularna „eska" — wyrażenie niepoprawne, naganne) aparat chroniący instalację przed przeciążeniem i skutkami zwarć; występują w wersjach jedno-, dwu-, trzy- i czterobiegunowe ponowne włączenie nie wymaga wymiany. elementów, nowa konstrukcja charakterystyk prądowych B, C, D nie dopuszczająca przeciążeń w stosunku do wyskalowania. Obecnie stosowany.

Zadziałanie wyłącznika nadmiarowo-prądowego powoduje rozłączenie chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizowane „przeskoczeniem" dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy — z położenia załączone (górne) w położenie wyłączone (dolne). Ponowne włączenie następuje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.

Wyłącznik różnicowoprądowy — aparat chroniący przed porażeniem elektrycznym; ponowne włączenie nie wymaga wymiany elementów, najpopularniejsze typy: AC, A i ostatnio B.

Zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego powoduje rozłączenie chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizowane „przeskoczeniem" dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy — z położenia załączone (górne) w położenie wyłączone (dolne). Ponowne włączenie następuje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.